Giải đáp: Điều gì khiến rượu làng Vân đặc biệt?

: Được đăng: 05 Tháng tư 2023; Lượt xem: 382

Là loại rượu truyền thống được người dân ngâm ủ theo phương pháp thô sơ nhưng rượu làng vân lại có hương vị thơm ngon. Điều gì khiến rượu làng Vân đặc biệt? Cùng chúng tôi tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Làng Vân không chỉ được du khách biết đến với những cảnh quan thiên nhiên đẹp và thơ mộng, mà làng Vân từ xưa còn nổi tiếng gần xa với nghề nấu rượu truyền thống. Với cái tên rượu làng Vân đã trở thành thương hiệu vô cùng độc đáo và được xem như là một loại mỹ tửu của xứ Kinh Bắc, là niềm tự hào bao đời nay của người dân sống tại mảnh đất Bắc Giang này.

Đã từ rất lâu là nghe tên rượu làng Vân nhưng để xác định nguồn gốc của thức uống này thì cho đến nay vẫn chưa có câu trả lời chính xác. Chỉ biết được rằng, là dân làng Vân xưa nay vẫn thờ bà “Tổ Nghiệp”là bà Nghi Định. Bà đã mang nghề nấu rượu từ đất nước Trung Hoa về và truyền dạy lại cho người dân làng Vạn Vân, làm nên danh tiếng rượu làng Vân.

Kể từ đó trong làng đã hình thành nên một tục lệ vào mùng 4 Tết Nguyên đán, mỗi nhà sẽ cử một người ra chùa Rộc uống máu ăn thề, nguyền phải giữ bí quyết nghề tổ, không được truyền cho bất cứ ai người ở ngoài làng. Và từ đó dân Vân Hà luôn tự hào với bí truyền nấu rượu từ nếp cái hoa vàng hòa quyện với thứ men gia truyền tinh chế từ chính 36 vị thuốc bắc và còn từ nguồn nước trong veo, tinh khiết được lấy từ cái giếng khơi trong làng.

Điều gì khiến rượu làng Vân đặc biệt: Chọn nguyên liệu gạo nếp

Thứ gạo người Vân Hà sử dụng là loại gạo có hạt tròn, dẻo thơm đặc biệt mang tên nếp cái hoa vàng, một giống lúa nếp truyền thống nổi tiếng tại các tỉnh đồng bằng Bắc bộ. Nguyên nhân gọi là nếp cái hoa vàng là do khi cây lúa trổ bông, phấn hoa có màu vàng chứ không trắng như các loại lúa khác.

Theo người làm rượu ở làng Vân, muốn có được mẻ rượu Vân ngon đủ độ, trước hết phải lựa chọn hạt gạo nếp cái hoa vàng đủ chín, không dùng gạo còn non hay thu hoạch khi lúa đổ.

Từng hạt gạo, phải đủ độ mọng căng, vàng và không dùng hạt lép…Ngoài ra, lựa chọn men rượu để ngâm ủ và để hạt cơm lên men cũng là một bí quyết của người dân nơi đây – loại men được làm từ 35 vị thuốc Bắc.

Rượu làng Vân khi nấu xong vẫn chưa sử dụng được luôn mà phải để trong những chiếc chum sành, đem hạ thổ, đặt trong hầm và bảo quản ở nhiệt độ từ 28-30 độ, để đủ 15 ngày rượu mới ngậm vị, rót ra có mùi thơm và đúng vị của rượu làng xưa.

Điều gì khiến rượu làng Vân đặc biệt: Quy trình ngâm ủ rượu

Để quyết định hương vị và chất lượng của rượu làng Vân chính là thứ men đặc biệt, đây là loại men thuốc Bắc gia truyền của làng Vân với 36 vị thuốc Bắc quý hiếm. Nhưng nếu để kiểm chứng là có đủ 36 vị thuốc Bắc hay không thì không ai kiểm chứng được và cũng có ý kiến cho rằng con số 36 chỉ mang ý nghĩa tượng trưng cho 36 làn điệu quan họ xứ Kinh Bắc đã mê mẩn biết bao du khách trong chuyến đi du lịch miền Bắc của mình.

Sau giai đoạn lên men giữa gạo nếp và men ủ, sẽ là quá trình chưng cất phức tạp qua một hệ thống lọc và xử lý độc tố đa tầng. Nhờ có hệ thống này mà rượu luôn giữ được hương vị thơm ngon, lại không ảnh hưởng đến sức khỏe, đặc biệt khi uống sẽ không bị đau đầu.

Hạ thủy trong thổ và cất giữ trong hầm

Thực ra sau khi chưng cất và xử lý độc tố rượu Làng Vân hoàn toàn có thể sử dụng được. Nhưng để đạt được vị êm nhất định, rượu cần được đem đi hạ thủy trong thố bằng bình sành sứ càng lâu càng tốt. Khâu cuối cùng rượu được cất trữ trong chai nhỏ và cất giữ trong hầm trong điều kiện môi trường không có ánh sáng, nhiệt độ và độ ẩm đạt ở mức tối ưu.

Có lẽ chính vì những quy trình cầu kỳ phức tạp của rượu làng Vân đã tạo nên hương vị và thương hiệu của sản phẩm này. Cái hồn của những hũ rượu làng vân chính là hương vị đậm đà, mùi thơm thanh khiết, uống vào một ngụm thấy bừng lên nồng nàn như ai vừa mở áo chỏ xôi nếp cái, thấy êm ru như đang đi vào giấc mộng.

Điều đặc biệt nhất của rượu làng Vân khiến mọi du khách đi tour du lịch miền Bắc mê đắm đó là cảm giác say rượu làng Vân là cảm giác say mơ màng, lúc tỉnh dậy không những không thấy uể oải mà lại thấy con người như được thêm sức mạnh, tinh thần sảng khoái. Say rượu làng Vân là cái say la đà, cái say của sự nền nã.

Xem thêm: Rượu làng Vân có gì đặc biệt mà làm mê mẩn thực khách?

Cách thưởng thức rượu đặc biệt

Bà cụ Tom – người giữ hồn cho hương rượu làng Vân với hơn 75 năm sống với nghề làm rượu đã truyền lại nhiều kinh nghiệm có giá trị: “Muốn biết rượu ngon hay không mà nếm thì xoàng lắm.

Chỉ nhấp vài hớp thôi đã đủ tê lưỡi rồi, làm sao mà biết rượu thật, rượu giả? Thử rượu, chỉ cần cầm chai lên nhìn.

Rượu trong vắt như nước cất, thế là được một bước. Rồi lắc mạnh xoay tròn xem tăm rượu đến đâu, tụ ra sao? Nếu tăm rượu xoáy thành hình chóp nhọn từ đáy đến cổ chai như hình tam giác, đấy là rượu ngon.

Và đương nhiên, khi mở nút chai, hương phải lựng lên nồng nàn như ai vừa mở áo chỏ xôi nếp cái. Người sành rượu khi thưởng thức phải biết tri kỳ vị (biết vị của rượu), tri kỳ hương (biết hương thơm của rượu), tri kỳ ảo (biết sự huyền ảo) và tri kỳ linh (biết cái linh hồn của rượu)”